Wat is de beeldkwaliteit?Televisie (beeldbuis) versus Monitor
Adresseerbaarheid
Een eerste criterium voor het meten van de beeldkwaliteit is de adresseerbaarheid: het aantal afzonderlijke pixels dat op het scherm geadresseerd kan worden.
Resolutie
De term resolutie wordt in een algemene betekenis gebruikt om de totale beeldkwaliteit aan te duiden. Maar hetzelfde woord wordt ook in een specifieke betekenis gebruikt voor één aspect van de totale beeldkwaliteit, namelijk de kwaliteit van de beeldscherpte. In dat geval kan resolutie gedefinieeerd worden in termen van lijndikte, stipgrootte (spot size), modulatie of TV-lijnen.
Stipgrootte
Als de monitor één pixelpositie adresseert, is de stipgrootte de breedte en de hoogte van de beamspot (stipstraal) die op het oppervlak van de monitor wordt geprojecteerd en op die positie wordt gericht. De stipgrootte is derhalve een maat voor de kleinste onderscheidbare en meetbare detail in de visuele weergave.
Belangrijk is dat de stipgrootte intrinsiek beïnvloed wordt door de helderheid van de monitor. Hoe sterker de energiestroom en de helderheid van het beeld, des te onscherper wordt de straal en des te groter wordt de stipgrootte.
De fosforpitch
Het derde criterium voor de bepaling van de totale resolutie is de pitch. Bij kleurenmonitoren die een RGB-fosfor-trio gebruiken, is de pitch de afstand tussen het midden van een kleurenpunt en het midden van de dichtsbijzijnde identieke kleurenpunt. Bij monitoren die verticale kleurenstrepen gebruiken, is de pitch de horizontale afstand tussen het midden van strepen van dezelfde kleur. De stipgrootte is altijd groter dan de pitch, zodat één stip altijd meer fosfor-trio's zal activeren - wat een gelijkmatig beeld tot gevolg heeft. De verhouding tussen stipgrootte en pitch is een van de belangrijkste criteria om de totale beeldkwaliteit te bepalen. Een reductie van de pitch heeft een verbetering van de totale beeldwaliteit tot gevolg, doordat elke stip dan uit meer fosfor-trio's bestaat en dus 'een fijnere korrel'
heeft. CRT TV-toestellen (beeldbuis) schieten te kort
De huidige TV-toestellen vormen een uitganspunt om de beeldkwaliteit van monitoren te vergelijken. Een TV-toestel met een diagonaal van 27inch (70 cm) heeft, bij 440 pixels op elk van de 485 lijnen, een totale adresseerbaarheid van 213.400 pixels. De stipgrootte is groter dan 2.0 mm en de pitch is 0.8mm.
Eén belangrijke overweging bij TV-toestellen is het vermogen om te werken met sterke beeldcontrasten in ruimtes met variërende lichtsterkten. Daardoor zijn ze ontworpen om een basishelderheid van ongeveer 160 lambert te genereren. Omdat consumenten ruimte willen besparen, gebruiken deze toestellen bovendien een afbuigingshoek van 110 graden voor de CRT-straal, wat de buis korter maakt. Het gevolg van deze afbuigingshoek is echter een sterk toenemende vervorming als beelden van het centrum van het scherm naar de rand bewegen: tot maximaal 5%. Daarnaast neemt de stipgrootte met 50% of meer toe, waardoor het onmogelijk is om kleine alfanumerieke tekens te onderscheiden die zich aan de rand van een TV-toestel bevinden.
De TV-toestellen gebruiken verder een geïnterlinieerde beeldverwerkingstechnologie van 30/60 Hz, die bij computerbeelden een merkbaar en vermoeiend geflikker tot gevolg heeft. TV-toestellen zijn derhalve geschikt om bewegende beelden te bekijken vanaf een afstand van anderhalf tot zes meter. Maar het beeld is veel te ruw voor computergebruik. De VGA-monitor
Een VGA-monitor kan, met een diagonaal van 13 inch en 640x480 pixels, 307.200 afzonderlijke pixels adresseren, bijna 50% meer dan de huidige commerciële TV-toestellen. De huidige stipgrootte is 0.65 mm en de pitch is voor veel verkrijgbare modellen niet groter dan 0.26 mm. Omdat bij alle computertoepassingen de behoefte aan beeldkwaliteit relatief belangrijker is dan de in beslag genomen ruimte, gebruiken VGA-monitoren een afbuigingshoek van 90 graden voor de CRT-straal. Het gevolg is dat de vervorming minder dan 1.5% bedraagt, en de stipgrootte neemt slechts met ongeveer 10 % toe van het centrum naar de rand van het scherm. Omdat voor computerbeelden een nauwkeurige beeldkwaliteit is vereist, bedraagt de basishelderheid van de monitor een bescheiden 35 lambert. Bovendien moet met deze beelden in omgevingen met gedimd licht worden gewerkt. Een ander belangrijk punt is dat VGA-monitoren een niet-geïnterlinieerde beeldverwerkings-technologie van 60 HZ tot 72 HZ en hoger gebruiken, om flikkering en vermoeiing van de ogen te vermijden. Kortom: CRT TV-toestellen en VGA-monitoren voor computers zijn afgestemd op verschillende toepassingen, waardoor ze ongeschikte substituten voor elkaar zijn
|
